De Wereld | BNR

In Parijs kwamen Europese leiders bij elkaar om te praten over veiligheidsgaranties voor Oekraïne. Europaverslaggever Geert Jan Hahn heeft het laatste nieuws over de bijeenkomst in Parijs. Het mag dan wel gaan over veiligheidsgaranties, maar die zouden er pas komen voor het moment waarop er daadwerkelijk een staakt-het-vuren in Oekraïne is. En dat is nog ver weg. Oekraïne wordt geteisterd door Russische drones. Pieter Cobelens, voormalig hoofd van de Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst, de MIVD vertelt dat het lastig is om tegen die drones te vechten. Volgens Cobelens wordt er momenteel gewerkt aan lasers om drones uit de lucht te schieten.  Lees ook | Nederlandse bijdrage veiligheidsgaranties Oekraïne onduidelijk, ‘vraagtekens bij geloofwaardige afschrikking Polarisatie in Zuid-Korea Zuid-Korea worstelt met de gevolgen van de mislukte couppoging van voormalig president Yoon. Het land is diep verdeeld en de polarisatie in de samenleving is er groot. Hoogleraar Koreastudies Remco Breuker maakte hier een driedelige documentaire over ‘Big in Korea’. Volgens Breuker had het heel anders af kunnen lopen in Zuid-Korea als de burgers niet zelf hadden opgetreden bij de couppoging. De verdeling die je nu ziet in de maatschappij lijkt op de polarisatie die je ook ziet in de Verenigde Staten zegt Breuker.  De serie ‘Big in Korea’ is vanaf zondag 7 september drie weken lang te zien, om 20:20 bij BNNVARA op NPO 2 bij. Terug van reces en terug naar Epstein | Postma in Amerika Het Amerikaans congres is weer terug van reces. En jammer voor Trump, maar dat betekent ook dat het dossier Epstein weer alle aandacht krijgt. Zowel Democraten als Republikeinen stonden bij de persconferentie over de Epstein files deze week. Vooral van de republikeinen is dat opvallend. Dat zorgt voor boze reacties bij Trump influencers. Trump probeerde dan ook weer op opvallende wijze de bijeenkomst te verstoren.  See omnystudio.com/listener for privacy information.

Om de een of andere reden denken heel veel mensen dat de politiek een stroperige brei is van verouderde ideeën, en dat alleen ‘vers bloed’ het schip weer vlot kan trekken, of – nog beter – ‘outsiders’.  Waarom ze dat vinden is niet helemaal duidelijk, het is een cliché en degelijk bewijs ontbreekt. Sterker nog: het is niet waar. Wat hebben, behalve verwarring, ruzie en chaos, die ‘outsiders’ eigenlijk bereikt? Trump, of Macron, of NSC, om er maar een paar te noemen. Hetzelfde geldt voor de geopolitieke verhoudingen en de diplomatie. Daar heb je routiniers voor nodig, vrouwen en mannen met een hoop vlieguren. Amerika spant momenteel de kroon met incompetentie en onervarenheid , met Steve Witkoff als landskampioen. Ingebed in het team van Joe Biden, hielp hij bij het bestand tussen Israël en Libanon. Maar als éénpitter is hij een kluns. Het sterkste voorbeeld is hoe hij zich een oor heeft laten aannaaien door Poetin bij de voorbereiding van diens ontmoeting met Trump in Alaska. Eerst meldde hij dat Poetin bereid was zich terug te trekken uit Zaporizja en Cherson, in ruil voor volledige controle over de Donbas. De volgende dag was zijn verhaal anders: Poetin zou een bestandslijn bij het front accepteren en zijn troepen terugtrekken. Weer een dag later moest Oekraïne toch de Donbas opgeven. Geen van deze versies bleek te kloppen, maar het is moeilijk na te gaan, want Witkoff is projectontwikkelaar en geen diplomaat , dus hij dacht er geen moment aan een notulist mee te nemen, wat gebruikelijk is. En zo zette hij niet alleen zijn eigen president op het verkeerde been, die dacht dat hij binnen twee weken een deal binnen zou harken, maar ook de Europese bondgenoten en de NAVO, die – ten onrechte – ook op een op handen zijnde deal rekenden. In de onderhandelingen over de Gaza-oorlog is Witkoff even onhandig. Hij denkt afwisselend Hamas en Netanyahu bij de staart te hebben, is verbijsterd als die in de onderhandelingen over een bestand steeds tijdens de wedstrijd de doelpalen verzetten. Hij werkt graag solo, maar hij is bepaald niet de fixer die Trump en hijzelf in hem zien. Het moet hem zo langzamerhand duidelijk zijn dat onderhandelen over beëindiging van een oorlog geen kwestie is van een paar bliksembezoeken en wat handjeklap. Voor Gaza en Oekraïne geldt dat de strijdende partijen elkaar decennialang haten en wantrouwen. Je moet hun geschiedenis begrijpen en bespreekbaar maken, geduld hebben, niet dreigen als je je zin niet krijgt. Zoals Richard Holbrooke het deed bij het oplossen van de Balkancrisis. En George Mitchell het Goede Vrijdag akkoord in Noord-Ierland uitonderhandelde. Beide Amerikanen.  Donald Trump zou dat alles eens moeten nalezen en dan Witkoff verzoeken terug te keren naar waar hij goed in is: vastgoed. Steentjes, beton en cement luisteren, oorlogvoerende leiders niet. Daar heb je doorgewinterde politici en ras-diplomaten voor nodig. Insiders dus – geen outsiders.See omnystudio.com/listener for privacy information.

De druk op de Israëlische premier Netanyahu neemt toe, ook in eigen land. Meer dan een miljoen Israëliërs gingen deze week de straat op. Zelfs binnen Netanyahu’s eigen Likoed-partij is nu een meerderheid voor het stoppen van de oorlog in Gaza, ziet ook buitenlandcommentator van het Nederlands Dagblad, Jan van Benthem. Luister ook | ‘Poetin heeft de slag gewonnen die Trump heeft gefaciliteerd’ Van Benthem merkt ook op dat binnen de Israëlische veiligheidsdiensten zorgen leven: zij vrezen dat het huidige beleid Israël zelf op lange termijn kan schaden. Aanleiding is onder meer een recente aanval op een ziekenhuis in Khan Younis, waarbij minstens twintig doden vielen. Toch blijft Netanyahu bij zijn koers. Zo ging hij deze week liever naar een feest van kolonisten op de Westoever, ten koste van het veiligheidsoverleg met zijn kabinet. Europa-verslaggever Michal van der Toorn ziet ondertussen dat het Europese beleid richting Israël langzaam begint te schuiven, mede onder druk van deze recente ontwikkelingen. Lees ook | Amerika raakt India vol met heffingen van 50 procent India zoekt steun bij China na Amerikaanse heffingen In India zorgt de nieuwe Amerikaanse importheffing van vijftig procent voor onrust. Premier Modi kijkt nu voorzichtig richting China voor alternatieven — opvallend, volgens Wilma van der Maten, oud-correspondent in India en tegenwoordig gevestigd in Pakistan. India en China hebben al jaren een grensconflict met elkaar. Pakistan is er ondertussen ‘goed’ vanaf gekomen met een heffing van negentien procent. Volgens Van der Maten komt dat door het geslijm van Pakistan. ‘Ze hebben Trump zelfs genomineerd voor de Nobelprijs voor de Vrede’, dit als bedankje voor het pauzeren van het gewapende conflict in Kashmir tussen India en Pakistan.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Opnieuw doen Amerika, Qatar en Egypte een poging om een staakt-het-vuren af te dwingen aan Israël en Hamas. En alweer draait het om de regie. Hamas wil een bestand in stadia, met uitlevering van de helft van de Israëlische gijzelaars, Israël wil een regeling in één keer: alle gijzelaars, alle op een lijst genoteerde Palestijnse gevangenen, terugtrekking van een deel van de krijgsmacht en ontwapening door Hamas. De zoveelste herhaling van zetten – een patstelling dus. Toch denkt Donald Trump dat een doorbraak binnen afzienbare termijn  mogelijk is. Dat heeft ermee te maken dat hij nu, zoals veel anderen, boos begint te worden over de enorme hoeveelheid slachtoffers, maar ook omdat hij ziet hoe overweldigend groot de acties zijn die Israëliërs zelf tegen de oorlog voeren. Het verwaarlozen van de pogingen om de gijzelaars terug te krijgen en de voortgang van een niet winbare oorlog  , eigenlijk alleen omdat de zeloten in het kabinet, Smotrich en Ben-Gvir, onvermurwbaar zijn en de oorlog willen voortzetten, leidt tot diepe verontwaardiging in binnen- en buitenland.  Laten we de zaak eens omdraaien. Gesteld dat Netanyahu aan de kant wordt gezet en een regering aantreedt die gelooft in compromissen, een tweestaten oplossing en in de rechten van de Palestijnen – hoe en met wie zou die regering dan moeten onderhandelen? Palestina bestaat uit twee delen, Gaza en de Westoever, waarvan de machthebbers, Hamas en Fatah, elkaars vijanden zijn. Met Israël erbij, zijn er dus niet twee, maar drie staten.  Het is een raadsel waarom de internationale gemeenschap zich daar niet veel meer op richt, met uitzondering van een aantal Arabische landen, die het duidelijkst pleiten voor één nieuw, gezamenlijk bestuur over beide delen van Palestina en ontwapening van Hamas. Als dat zou gebeuren, en er is één Palestina, kan Israël daarmee aan de slag. Dan nog is er een lange weg te gaan, en het zal niet meevallen om de Israëlische zeloten die nu de koers bepalen op een zijspoor te zetten. Hetzelfde geldt voor Hamas – over zeloten gesproken. Voordat die de wapens inlevert en, zoals in Ierland is gebeurd met Sinn Fein en de IRA, het terrorisme afzweert en transformeert tot een politieke partij, stroomt er nog veel water door de Jordaan. Toch is het streven daarnaar heel wat nuttiger dan dat de rest van wereld elkaar in de haren vliegt over de definitie van genocide, of een demissionair kabinet laat vallen over sancties. Want daar – pun intended – win je de oorlog niet mee.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Oekraïners hebben knarsetandend naar de bijeenkomsten in Alaska en Washington gekeken. Ze zien dat Poetin er het beste uit is gekomen, dat hoort Jeroen Ketting, hulpverlener voor Lifeline Ukraine. ‘Poetin heeft de slag gewonnen die Trump heeft gefaciliteerd.’ Luister ook | 'De handtekening van Poetin is niets waard' Terwijl Poetin in Alaska was en de Europese leiders Washington aandeden, werd Oekraïne elke nacht opgeschrikt door honderden drones en raketten. ‘De angst bij de Oekraïners gaat nooit weg’, zegt Ketting, die zelf toch maar gewoon in bed blijft liggen met oordoppen als het luchtalarm afgaat. Hij bevindt zich op het moment van deze uitzending in de Oekraïense hoofdstad Kiev. Eerder in de week was hij in het zuiden waar hij helpt met het opbouwen van infrastructuur zoals drinkwaterpunten. De kans dat Oekraïne al zijn gebied weer terugkrijgt wordt steeds kleiner. Toch willen veel Oekraïners nog geen concessies doen. ‘Militairen vragen zich dan toch af of alles voor niets is geweest. Bovendien is er de vrees voor een opstand als Zelensky toegeeft aan Poetin. Dat er echt een soort burgeroorlog uitbreekt.’ Luister ook | Veiligheidsgaranties, wie biedt? - 20 augustus 2025 ‘Minimaal honderdduizend militairen nodig voor vredesgaranties in Oekraïne’ De politieke leiders in Europa hebben het de hele week al over veiligheidsgaranties. Maar wanneer heb je te maken met geloofwaardige veiligheidsgaranties? Volgens Mart de Kruif, voormalig commandant der landstrijdkrachten, moet je dan denken aan minimaal honderdduizend militairen op de grond. Tegelijk is er dan meer dan alleen luchtsteun nodig vanuit Amerika, maar zo ver wil Trump niet gaan. Maar of het überhaupt zo ver gaat komen is ook afhankelijk van president Zelensky. Europa-verslaggever Michal van der Toorn legt uit welke toezeggingen de Europese landen tot nu toe zijn gekomen.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Voor iedere sterveling geldt een universele waarheid: de grootste teleurstelling, wraakzucht of woede is bijna altijd het niet uitkomen van een verwachting. Wat zich sinds de ontmoeting van Trump en Poetin in Alaska afspeelt is een schoolvoorbeeld. Trump verwachtte dat hij Poetin, met een vorstelijk onthaal en een boodschap van begrip en steun, kon overhalen tot een wapenstilstand, als opmaat naar vrede in Oekraïne. Maar daarvoor kwam Poetin niet naar Alaska. Dat was geen verrassing, maar Trumps verwachting werd verpulverd. Hetzelfde gold voor de politieke leiders die, in het kielzog van Zelensky, het Witte Huis bezochten. Niet de ‘enorm grote delegatie’, zoals het werd geframed: vijf Europese leiders, een Brit en de secretaris-generaal van de NAVO is op 27 EU-lidstaten een bescheiden club. Ook zij koesterden een verwachting, namelijk dat zij een klap kwamen geven op de contouren van een door Poetin en Trump uitgewerkt vredesplan, dat ze daarin een rol zouden spelen, en dat met een week of twee Poetin en Zelensky rechtstreeks zouden onderhandelen, misschien met Trump erbij. En dat zij vredesgaranties zouden geven, met Amerikaanse steun. Dat was simpelweg allemaal niet, of niet helemaal, waar, waarmee ook de Europese verwachting werd verpulverd.  De enige die wist wat hem te wachten stond en redelijk overeind bleef was Zelensky, want die begreep wat een eventueel Amerikaans-Russische vredesplan inhield en koesterde geen enkele verwachting. Evenals het Oekraïense volk, dat niet naar Washington keek, maar naar de eigen hemel, van waaruit de drones en raketten bleven neerdalen.  Het Amerikaans-Russische plan was simpel: Rusland kreeg de Krim en de provincies Luhansk en Donetsk. En een garantie dat Oekraïne nooit lid zou worden van de NAVO, en dat er verkiezingen kwamen om het naziregime van Zelensky te vervangen door pro-Russische patriotten. Oekraïne mocht de provincies Zaporidja en Cherson, door de Amerikaanse onderhandelaar Witkoff met Orwelliaanse Newspeak ‘ruilgebieden’ genoemd, houden. Dus Oekraïne moest eigen grondgebied afstaan in wat een ‘ruil’ werd genoemd.  Voor zover bekend, steunt Trump deze constructie. Zoals minister Rubio (buitenlandse zaken) zei: omwille van vrede moet je soms pijnlijke, oneerlijke concessies doen. De werkelijkheid is dat er helemaal geen vredesoverleg tussen Poetin en Zelensky  in het verschiet ligt. Het komt wel, maar niet nu . Deze hele exercitie is aan het mislukken. Anders gezegd: er gebeurt niets onvoorspelbaars. Behalve dat allerhande regeringsleiders en analisten zich niet hebben gebaseerd op feiten maar op verwachtingen. En dus op illusies.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Poetin en Trump gaan elkaar treffen in Alaska vrijdag om te praten over Oekraïne. Trump kondigde de ontmoeting vorige week nog groots aan, maar tempert inmiddels de verwachtingen ook al weer.  Luister ook | Trump slecht voorbereid op gesprek Poetin, ‘desastreus beeld, improviseert er op los’ Volgens Rusland-expert Hubert Smeets is het belangrijk om te kijken of er ook andere dingen dan Oekraïne besproken worden. Bijvoorbeeld over het herstel van de economische en politieke betrekkingen. 'Dan zou Rusland de kans krijgen om de oorlogseconomie her op te bouwen.' 'Europa begint altijd vanuit een achterstand' Trump en Poetin praten niet me maar over Oekraïne. Europa staat erbij en kijkt ernaar, maar Europese leiders mochten van te voren nog wel even bellen met Trump. De Europeanen klonken optimistisch na dat gesprek. GroenLinks-PvdA-Europarlementariër Thijs Reuten ziet nog geen reden om optimistisch te zijn. Hij stelt dat Europa altijd begint vanuit een achterstand en dat nooit meer goed kan te maken. 'Dat vindt zijn oorsprong in het feit dat er geen gemeenschappelijk buitenlandbeleid is.' Luister ook | The Call: Trump en de Europeanen, deel 2See omnystudio.com/listener for privacy information.

Europa spartelt, Zelensky bungelt, Trump spreekt in cryptogrammen, en alleen Poetin leunt tevreden achterover. Hoe deze week ook afloopt, hij is de zwarte band judoka die alle spelers in het Oekraïense drama moeiteloos tegen de mat knalt. Hij wilde Trump ontmoeten en krijgt zijn zin. Hij wilde dat in de Russische oud-kolonie Alaska en krijgt zijn zin. Hij wilde geen Zelensky en krijgt zijn zin. Hij wilde geen Europa en krijgt zijn zin. Trump presenteert het als de Donald Show, maar het is de Vladimir Show. We weten wat Trump wil: een bestandlijn langs het huidige front, en alles rechts daarvan aan Rusland toewijzen, en alles aan de linkerkant aan Oekraïne. Niets nieuws, want dat wil hij al sinds zijn presidentscampagne. Volgens de Britse Telegraph is Zelensky wel bereid tot een territoriale concessie, maar niet van deze omvang. Er gaat een gerucht dat Poetin van de vier door hem geannexeerde provincies Luhansk en Donetsk wil houden, maar Zaporizja en Cherson wel wil opgeven. Wie het gelooft, mag zijn vinger opsteken.  Het is bij het zielige af om te zien hoe Europa, inclusief het VK, maar exclusief Hongarije, probeert mee te praten. En Zelensky zijn land machteloos ziet verkwanselen. Wat trouwens de vraag oproept wie namens Europa met Trump zou moeten praten. Als ooit duidelijk was dat Europa geen leider heeft en feitelijk stuurloos is, dan is het nu. Een gezamenlijke verklaring luidde: ‘het Oekraïense volk moet de vrijheid hebben zelf over zijn toekomst te beslissen’. En ‘internationale grenzen mogen niet door geweld worden veranderd’. Geniale teksten, toch?  Het grootste enigma is Donald Trump, een soort weerman die zijn verwachting dagelijks bijstelt. Eerst stond zijn plan als een huis: beetje grenscorrecties, een belofte dat Oekraïne geen NAVO-lid zou worden en hup, een paraaf eronder. Een dag later werd het ‘veel succes met de voortzetting van de oorlog, of ik kan misschien zeggen dat we een deal hebben’. Nog weer een dag later: ‘misschien moeten we maar zien wat eruit komt’. Zoals gezegd: Trump spreekt in cryptogrammen. Poetin gaat vast iets doen wat hij zelden doet: glimlachen.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Hoeveel druk er ook is op Israël om de oorlog te stoppen, zelfs van binnenuit. Premier Netanyahu lijkt van plan te zijn om heel Gaza in te willen nemen. Volgens Robert Serry, voormalig VN-gezant voor het vredesproces in het Midden-Oosten, neemt Netanyahu de vlucht naar voren met alle gevolgen van dien. 'Netanyahu rijdt op een blinde muur af.' Luister ook | Het drama in Gaza: ‘Als de oorlog stopt heb je nog geen pad naar vrede’ Serry sluit zich aan bij de oproep van voormalige spionnen van de Mossad en Shin Bet, die zeggen dat Netanyahu Israël op deze manier een strategische nederlaag gaat bezorgen. ‘Netanyahu is nu bezig om een onuitwisbare vlek op het zionisme en Israël aan te richten’. Daarnaast reageert Serry op de ontwikkelingen in Oekraïne. Poetin en Trump moeten elkaar ergens in de komende dagen gaan treffen, ook zou er een overleg met Zelensky moeten komen. Luister ook | EU stelt tegenmaatregelen op Amerikaanse heffingen uit: ‘Verdere escalatie voorkomen’ 'Europa staat stil sinds 1990' Europa leunt nog altijd erg op Amerika als het gaat om veiligheid, maar ook op het gebied van handel laten we ons de kaas van het brood eten, vindt oud-diplomaat Ron Keller. Volgens hem heeft de Europese Unie nu flinke hervormingen nodig. 'We zijn na 1990 stil blijven staan.' Keller wijst daarbij ook op de afnemende economische groei ten opzichte van Amerika. 'De Amerikaanse economie groeit drie keer zo snel. We zijn veel te verbrokkeld in Europa.’ Daarbij verwijst Keller naar de rapporten van de Italiaanse oud-premiers Draghi en Letta. Het grootste probleem zit hem volgens Keller in waar we naartoe willen met z'n allen in Europa. ‘Er is geen einddoel. Burgers hebben geen idee waar we naartoe gaan.’ Over de manier waarop Europa zich beter kan organiseren verschillen Keller en Europa-verslaggever Geert Jan Hahn van mening. Ze praten er samen over met Bernard Hammelburg.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Oorlog is een leugenfabriek. Een verstandige leidraad voor beleidsmakers en journalisten is om alles wat leiders en woordvoerders in een conflict zeggen te wantrouwen en te checken. Klinkt cynisch, maar zo is het allerminst bedoeld. Het voorbeeld van de week was Trumps mededeling dat hij ‘twee nucleaire onderzeeërs naar de regio’ heeft gestuurd als extra drukmiddel om Poetin vóór aanstaande vrijdag akkoord te laten gaan met een staakt-het-vuren in Oekraïne. Een broodje aap verhaal.  In de eerste plaats zijn alle 71 Amerikaanse onderzeeërs  nucleair. Dat wil zeggen dat ze niet, zoals vroeger, worden aangedreven door dieselmotoren, maar met kleine kerncentrales. Dat maakt ze muisstil en ze kunnen maanden op grote diepte onder water blijven. De Russen zijn nog niet zo ver  : van hun 64 onderzeeërs zijn er 16 nucleair. Het zou kunnen dat Trump onderzeeërs bedoelde die kernwapens aan boord hebben, maar dat is dan de tweede denkfout, want die wapens hebben een actieradius van minstens 7.000 kilometer, dus die kunnen vanaf de Atlantische kust Moskou bereiken. Waarom zou je ze dan verplaatsen?  De derde, en misschien wel meest absurde denkfout is dat de opperbevelhebber van de krijgsmacht – en dat is Trump – of wie dan ook uit de generale staf ooit ook maar iets zou zeggen over de locatie van onderzeeërs. Zij vormen, met hun formidabele slagkracht, een van de belangrijkste wapensystemen die de krijgsmacht heeft, juist – en vooral – omdat ze onzichtbaar zijn.  In 2003 speelde zich voor het oog van de wereld een idiote scene af: de woordvoerder van Saddam Hoessein vertelde dat het Iraakse leger heldhaftig een Amerikaanse invasie afsloeg en het vliegveld nog stevig in handen had, terwijl we achter zijn rug de beelden zagen van de door Amerikanen ingenomen luchthaven. Die man ging de geschiedenis in als ‘Bagdad Bob’ of ‘Komische Ali’. Je moet er onherroepelijk aan denken als je die onderzeeër-onzin hoort. Nucleair broodje aap.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Steeds meer landen kunnen het gruwelijke leed van de mensen in Gaza niet meer aanzien en komen met maatregelen tegen Israël. Volgens religiewetenschapper en Israël-kenner Martine van den Berg is het duidelijk dat Israël de voedseldistributie beheert en dus in actie moet komen om de hongersnood te beëindigen. Alleen is dat niet voldoende. 'Als de oorlog stopt heb je nog geen pad naar vrede.' Luister ook | 'Met een nieuwe handelsdeal met de VS zijn we geen steek opgeschoten' Ook zijn er inmiddels twee Israëlische mensenrechtenorganisaties die spreken van genocide. Om de druk op Israël op te voeren overwegen steeds meer landen om de Palestijnse staat te erkennen. Volgens Van den Berg is dit een goede stap, vooral op de manier zoals Canada het wil. 'Het is een goedkoop en simpel middel om je afkeuring uit te spreken. Maar Canada wil dat Hamas wordt ontwapend en dat er echt één Palestijnse regering moet komen voor beide gebieden.' Nu zijn Gaza en de Westelijke Jordaanoever nog los van elkaar en leven ook die op voet van oorlog met elkaar. Volgens Van den Berg moet dat ook opgelost worden wil je echt vrede kunnen bereiken. Europa-verslaggever Geert Jan Hahn ziet een Europa dat nu echt klaar is met de houding van Israël, maar ook dat de maatregelen nog voorzichtig zijn. Lees ook | Trump zet druk op India met importheffing van 25 procent China is niet gevoelig voor Trumps praatjes Waar Europa een handelsoorlog met Amerika heeft afgewend met een - volgens sommigen slechte - deal, zijn de onderhandelingen tussen China en Amerika nog in volle gang. President Xi lijkt niet gevoelig voor de dreigementen van Trump, en dus ziet het er naar uit dat de deadline van 1 augustus met 90 dagen wordt uitgesteld. Te gast is sinoloog Henk Schulte Nordholt. Luister ook | Amerika Podcast Rechtse media loven Trumps handelsdeal | Postma in Amerika Bij de rechtse media in de VS is veel lof voor Trumps handelsdeal met de EU. Zelfs de 'daddy'-bijnaam die Rutte Trump gaf wordt daarbij aangehaald op Fox News. Je hoort Amerika-correspondent Jan Postma.See omnystudio.com/listener for privacy information.

In een oorlog, blijkt keer op keer opnieuw, is de waarheid het eerste slachtoffer. Dat heeft ermee te maken dat de vijand altijd moet worden afgeschilderd als verliezer en de eigen krijgsmacht als winnaar. Aangezien er in geen enkele oorlog in de moderne geschiedenis een echte winnaar is geweest, wordt het goedkoopste, en doorgaans zeer effectieve wapen ingezet: de leugen. Omdat objectieve middelen ontbreken om beweringen, bijvoorbeeld van woordvoerders, te toetsen, wordt de waarheid het product van emoties, en nauwelijks van feiten. De hel van Gaza is een voorbeeld, met de honger als trieste metafoor. Niemand van ons weet wat zich daar precies afspeelt, want onafhankelijke media mogen er niet in. Op X circuleert een hartverscheurende foto van een meisje met een metalen schaal, in een poging wat voedsel te scoren. De foto dateert uit 2014, op de grens van Iran en Syrië, en is van een Yazidi-meisje dat vlucht voor IS. Hier komen wat dagelijkse beweringen van deze tijd: -‘Er is voldoende voedsel’, zegt Israël, ‘maar als we het overdragen aan de VN, wordt het meteen gejat door Hamas of marktkooplui   en voor woekerprijzen doorverkocht.’ De VN zegt: ‘Israël laat het voedsel niet door’, maar erkent dat veel wordt gestolen. -Israël schiet met scherp op mensen die zich verdringen bij distributiepunten. Israël zegt: ‘het zijn alleen waarschuwingsschoten’. Er zijn Amerikaanse huurlingen bij, een soort Amerikaanse Wagnergroep, die ook met scherp schieten, maar dat zijn formeel geen soldaten, dus daar let niemand op. Hamas schiet ook met scherp, maar ook daarvan hebben we geen bewijs. Behalve natuurlijk ooggetuigen en woordvoerders. Maar ja… -Israël en Amerika hebben samen een keten van distributiepunten opgezet, de Gaza Humanitarian Foundation, die verschillende locaties heeft. Die zijn bestormd door hongerige burgers, waarbij met scherp is geschoten. Onderzoek van de BBC aan de hand van schaarse beelden en forensisch materiaal maakt niet duidelijk wie nou precies op wie schoot. De VN en internationale hulporganisaties zijn mordicus tegen de GHF omdat die zelfstandig werkt. Dat is misschien niet tactisch, maar de wereld van hulporganisaties is een kliek van met elkaar overhoopliggende bazen en veldwerkers. En daar hebben Amerika en Israël geen zin in. Helpt het om in deze kluwen van opportunisme en leugens twee zeloten uit het Israëlische kabinet de toegang tot Nederland te ontzeggen? Of, zoals Frankrijk en 143 andere landen, alvast de staat Palestina te erkennen? Of moeten we hopen dat de Grote Roerganger Trump er zo genoeg van krijgt dat hij met zijn vuist op de Resolute Desk slaat en zegt: nou is het mooi geweest! Want dat helpt wél.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Europa en Amerika naderen elkaar over een handelsdeal, zo melden verschillende internationale media waaronder Politico, de Financial Times en Reuters. Met die deal gaat Amerika vijftien procent aan invoerrechten heffen op Europese producten. Volgens Koen Verhelst, verslaggever internationale handel bij Politico, is dit geen overwinning voor Europa. 'Dit is slechter dan de status quo die er was.' Luister ook | Fors hoger EU-budget: ‘Je kan grote bedragen besparen als je het gezamenlijk uitgeeft’ 'Een official vergeleek het met een rotte vis die door de Amerikanen op tafel is gegooid. Het enige wat je dan doet is die rotte vis van tafel proberen te krijgen omdat je van de stank af wil, maar voor de rest los je niks op', zegt Verhelst. Ook blijven er veel dingen onduidelijk over wat er nou wel en niet onder die heffingen gaat vallen. Wel ziet het er naar uit dat onderdelen van de Franse vliegtuigbouwer Airbus welkom blijven in de VS. Lees ook | China en EU gaan samenwerken in strijd tegen klimaatverandering Gespannen relatie tussen Europa en China Europa en China vieren dat ze 50 jaar diplomatieke banden met elkaar hebben, maar eigenlijk valt er bar weinig te vieren. China houdt de export van zeldzame aardmetalen naar Europa tegen en ‘wij’ komen steeds verder achterop te liggen. Von der Leyen en Costa waren in Beijing te gast, maar eigenlijk was het de beurt aan president Xi om naar ons toe te komen, maar daar had hij geen zin in. Volgens CDA-Europarlementariër Tom Berendsen zijn we heel erg naïef geweest over China, maar de maatregelen die Europa nu neemt om zijn concurrentiepositie tegenover China te versterken gaan voor hem nog niet ver genoeg. Luister ook | #271: Zelensky en zijn anticorruptiewet: Oekraïners houd je niet voor de gek Zelensky onder druk De Oekraïense president Zelensky ligt zwaar onder vuur vanwege zijn anticorruptiewet in Oekraïne. Hij gaat de wet nu aanpassen, maar het is nog maar de vraag of hij de geest daarmee in de fles krijgt. Ook spraken Rusland en Oekraïne elkaar weer eens over een einde van de oorlog, maar dat overleg duurde welgeteld één uur. Daarover Europa-verslaggever Geert Jan Hahn. Luister ook | Amerika Podcast Epstein frustreert Trump steeds meer | Postma in Amerika Er komen steeds meer berichten over frustratie in het Witte Huis over de aanhoudende aandacht voor de zaak-Epstein. En daarom wijst Trump weer eens naar zijn oude rivaal, voormalig president Barack Obama.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Hij is opgegroeid in Kansas, liefdevol opgevoed als weeskind. Ontwikkelt zich tot een voorbeeldige journalist bij de Daily Planet, verdediger van fatsoen en eerlijkheid. In zijn vrije tijd is hij de bovennatuurlijke redder van Amerika en omstreken, plus de gehele Melkweg. Kortom: Superman. De nieuwste film over de 87 jaar geleden ‘geboren’ held staat met stip op nummer één van best bezochte films. Dit tot ongenoegen van een deel van de harde kern van MAGA. Superman is geboren op de planeet Krypto, die op het punt van vernietiging staat. Zijn ouders sturen hem naar zijn voorbeeldige stiefouders op de planeet Aarde. Maar wacht even, dan is Superman dus geen Amerikaan, maar een buitenlandse – of buitenaardse – vluchteling, en dus ook een immigrant. Wat héét: hij is een illegale vreemdeling, en een die in het dagelijks leven werkt voor een linkse krant. Dat gaat zomaar niet. Een schermvullende kop op Fox News luidde: ‘Superwoke’. Voormalig Trump-adviseur Kellyanne Conway zegt: ‘We gaan niet naar de bioscoop om de les te worden gelezen en iemands ideologie over ons uitgestort te krijgen’. De bedenkers van de Superman-stripverhalen, Jerry Siegel en Joe Shuster waren kinderen van uit nazi-Duitsland gevluchte immigranten, en zagen Amerika als het beloofde land, toen ze in 1938 hun eerste album publiceerden. Op een van hun tekeningen zegt Superman: ‘Als je ooit iemand tegen een klasgenoot of wie dan ook iets hoort zeggen over zijn godsdienst, ras of afkomst, laat het dan niet lopen en vertel hem dat dit soort praatjes on-Amerikaans zijn’.  Een snuggere snoeshaan op het Witte Huis bedacht een poster waarop Trump staat als ‘de man van staal’, zoals Superman wordt genoemd. Het ministerie van Binnenlandse Veiligheid vond dat maar niks en haalde het beroemde silhouetplaatje van stal van ET op de fiets. Met als tekst: ‘Go home’. Het is dat hij zo sterk is, anders zou de grenspolitie ICE Superman in de boeien slaan en deporteren. Niet naar Krypto, want dat bestaat niet meer, maar naar El Salvador, of zo. Of Guantanamo Bay. Hoewel hij dan waarschijnlijk even door de atmosfeer naar het Witte Huis vliegt om de kwajongen mee te nemen die het daar voor het zeggen heeft. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Niet iedereen reageert even blij op het voorstel van de Europese Commissie voor de nieuwe begroting. De begroting moet omhoog van 1.200 naar 2.000 miljard. De één vindt dat te veel, maar voor D66-Europarlementariër Gerben Jan Gerbrandy gaat het niet ver genoeg. ‘Je kan grote bedragen besparen als je het gezamenlijk uitgeeft. Het moet veel efficiënter. Luister ook | 'Mot over handel kan verhoudingen binnen de NAVO beïnvloeden' Wat opvalt is dat er niet langer een eigen landbouwbudget is, één van de hoekstenen van de Europese samenwerking. Het wordt ondergebracht in een ander fonds en het bedrag gaat omlaag, maar lidstaten mogen wel zelf bepalen hoe ze dat dan inzetten, legt Europa-verslaggever Geert Jan Hahn uit. Ook wijst hij naar de bedenker van dit beleid, de Nederlandse oud-minister en oud-Eurocommissaris Sicco Mansholt. Gerbrandy vindt het een goede zaak dat het landbouwbudget omlaag gaat. ‘Voedselzekerheid is geen enkel probleem meer. Het inkomen van de boeren is nog niet altijd even veilig, daar is wel geld voor nodig, maar er zijn ook veel boeren die nu steun krijgen die dat niet nodig hebben.’ Lees ook | Nieuwe Oekraïense premier Svyrydenko denkt in oplossingen Oekraïne krijgt toch weer wapens van Trump Trump komt toch weer over de brug met wapens voor Oekraïne, maar Europa moet ze betalen. Ook dreigt Trump Poetin met sancties als hij niet over de brug komt en een deal met Oekraïne sluit vóór 1 september. Volgens commodore Frans Osinga, hoogleraar oorlogsstudies aan de Universiteit Leiden, zijn de toezeggingen van Trump niet in beton gegoten. Wel is hij nog hoopvol over de kansen van Oekraïne. Luister ook | Amerika Podcast Trump komt maar niet van Epstein af | Postma in Amerika Trump was deze week druk met het herschrijven van de geschiedenis. Zo kwam hij met een eigen uitleg over de Epstein-files. Zijn versie moet alle onrust onder zijn eigen achterban in de kiem smoren. Maar dat lukt nog niet echt. Je hoort Amerika-correspondent Jan Postma.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Je kunt bij zoiets absurds als het plan van Donald Trump voor wapenleveranties aan Oekraïne vol op het orgel gaan en vragen welk printje in zijn hersenen los zit, of je kunt victorie blazen en net doen alsof je dolblij en dankbaar bent. De weg van de diplomatie, dus, en daarvoor heeft de NAVO gekozen – Mark Rutte voorop. De constructie die Trump heeft bedacht komt neer op een soort parallelle import van wapens. Amerika produceert ze en verkoopt ze aan Europese landen, met een factuur van het Pentagon, en die Europese landen geven de wapens dan aan Oekraïne. Daar zitten batterijen Patriots bij, maar ook munitie en waarschijnlijk raketten voor de lange afstand. Quasi-parallelle importtruc Waarom levert Amerika de wapens niet rechtstreeks, en dan de factuur naar ons? Omdat het beëindigen van Amerikaanse steun aan Oekraïne al tijdens zijn campagne een speerpunt was. Deze quasi-parallelle importtruc valt daarbuiten. Tot verontwaardiging van fanatieke isolationisten als Steve Bannon en Marjorie Taylor Greene die woedend zijn. Geen hulp aan Oekraïne is geen hulp aan Oekraïne, zeggen ze. Amerikaanse wapenindustrie Waarom gaat de factuur naar ons? Omdat Trump zich niet alleen aan zijn belofte houdt geen cent meer aan Oekraïne uit te geven, maar omdat met de nieuwe wapenleveranties een stevige duit naar de Amerikaanse wapenindustrie stroomt. Aan het Oekraïense drama kan je op die manier miljarden verdienen en een hoop banen creëren. En omdat de meeste NAVO-lidstaten akkoord zijn gegaan met Trumps 5-procentsnorm, waaronder ook hulp aan Oekraïne valt, kunnen de Europeanen het volgens hem best betalen. Waarbij hij vergeet dat die verhoging van de defensielasten over een periode van tien jaar wordt ingevoerd, terwijl de aankoop van materieel voor Oekraïne onmiddellijk begint. Dankbaar Eigenlijk moeten we Poetin dankbaar zijn, want door diens weigering op Trumps bestandsvoorstel in te gaan, is Vladimir Vladimirovich plotseling geen inspirerende vriend meer, maar een praatjesmaker die bullshit verkoopt. Dus krijgt die 50 dagen om zich te bedenken en anders komen er nieuwe, draconische sancties, tot misschien wel 500 procent, inclusief voor Russische olieklanten als India en China. Alsof die zich laten intimideren. Kortom, verdien aan je vrienden, en kies die aan de hand van de vraag hoe de pet van je vijand staat. Of zoals Trump het zelf noemt: the art of the deal.See omnystudio.com/listener for privacy information.

De onderhandelingen met de VS over een handelsdeal blijven doorgaan nu Trump de deadline heeft uitgesteld naar 1 augustus. Toch kan een handelsoorlog ook gevolgen hebben voor onze veiligheid, zo duidt Anna van Zoest, directeur van de Atlantische Commissie en oud-diplomaat in deze BNR De Wereld die vrijwel geheel over onze relatie met Trump gaat. Luister ook | 'Het was naïef en te vroeg om sancties tegen Syrië op te heffen' Door die spanningen bibberen andere landen voor Trump en probeert iedereen hem te pleasen. Van Zoest snapt dat: 'Onze relatie met Amerika is gewoon erg ongelijk verdeeld. En we zien dat het wel effectief is om Trump op deze manier te benaderen.' Toch denkt Van Zoest dat we ons ook weer niet te klein moeten maken. 'Amerika heeft ook strategische belangen bij ons.' Lees ook | Trump is klaar met Poetin, sancties Rusland steeds waarschijnlijker Oekraïne krijgt toch wapens Opmerkelijk is dat Trump deze week toch besloot om Oekraïne van nieuwe wapens te voorzien. Europa-verslaggever Geert Jan Hahn ziet dat de zorgen groot zijn nu Oekraïne zo bestookt wordt met raketten en drones door Rusland. Hij sprak daarover met minister van Buitenlandse Zaken Caspar Veldkamp, die op de grote conferentie voor de wederopbouw van Oekraïne is die in Rome plaatsvindt. Lees ook | Musks politieke avontuur doet Tesla onder ‘magische grens’ van 1.000 miljard dollar duiken Trump en zijn MAGA-kikkers Trump moet zijn MAGA-kikkers in de kruiwagen zien te houden. Dat lijkt hem te lukken met de One Big Beautiful Bill. Toch is er één kikker uitgesprongen. Elon Musk richt zijn eigen partij op. Hoe kijken de Amerikanen hier naar en naar het handelen van Trump? Daarover Amerikanist Koen Petersen. Luister ook | Amerika Podcast Trump wil ook wel eens zwijgen | Postma in Amerika Trump roept van alles, maar hij blijkt ook wel eens niet over iets te willen praten. Namelijk over de 'zogenaamde' cliëntenlijst van Jeffrey Epstein. Je hoort Amerika-correspondent Jan Postma.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Meneer de president, wat bent u toch een geweldig mens. Chapeau voor het bombardement op Iran en voor die vijf procent. U verdient de Nobelprijs voor de Vrede, de aanvraag is al op de post. U bent de redder van de wereld – wat héét, van het heelal. Wilt u nog een Cola Light? Mogen we uw teennagels knippen?  En wilt u dan alstublieft, alstublieft, alstublieft voor ons land een ietsepietsie lagere heffing instellen? Hoe komt het toch dat vrijwel elk land in de wereld zich zo laat intimideren door deze ene man? Dat, als hij zegt brieven te gaan vesturen aan twaalf landen over de te verwachten extra heffing, in zowat alle hoofdsteden staatshoofden en regeringsleiders met geknepen billen schietgebedjes prevelen in de hoop dat de toorn van de keizer niet op hen neerdaalt, maar een landje verderop?  Het gaat er niet om of de keizer gelijk heeft. Het is helemaal niet zo’n gek idee om invoerrechten beter met elkaar af te stemmen, maar dan gebaseerd op redelijkheid en de behoefte van de industrie. Het is misschien nog wel een beter idee om de Wereld Handels Organisatie eens stevig door elkaar te schudden. China, de tweede economie ter wereld, staat daar nog altijd te boek als ontwikkelingsland. Van de ratten besnuffeld is dat.  Maar als de keizer met een of andere bizarre heffing komt, waarom zeggen landen dan niet ‘zoek het eens lekker uit’? En dat kán, want Amerika is wel de grootste, maar niet de enige economie ter wereld. Het Amerikaanse handelstekort met allerhande landen is het gevolg van de behoefte aan buitenlandse producten, omdat die niet alleen vaak goedkoper zijn, maar ook beter. Toyota is de bestverkochte auto ter wereld, en een van de beste, maar door Japan met een heffing van 25 procent te treffen gaan de Amerikanen niet plotseling over op een minder degelijke Amerikaanse auto.  De tactiek is slim. Eerst dreigen met een absurde heffing, dan uitstel, dan onderhandelen, en dan zijn landen dolblij als ze er met een Amerikaanse minimumheffing van ‘maar’ tien procent  vanaf komen. Hoezo blij? Die tien procent kwam op 5 april, des keizers ‘bevrijdingsdag’, uit het niets, en nu zeggen al die bevende regeringsleiders en staatshoofden: gelukkig maar, we komen met de schrik vrij. Hallo, die tien procent is een hoop geld!  Het is een race naar de afgrond. De dag komt naderbij waarop een klein staatshoofdje uit een klein landje opstaat en roept: de keizer heeft geen kleren aan. Maar wel keurig geknipte teennagels.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Amerika en Israël willen de banden met Syrië verder aanhalen, onder meer door het land bij de Abrahamakkoorden te betrekken. Maar op hetzelfde moment komen er meer berichten over bruut geweld in het land. Volgens Isa Kahraman, buitenlandwoordvoerder van NSC in de Tweede Kamer, heeft Europa de sancties tegen Syrië veel te snel opgeheven. 'Het was te vroeg en naïef ook. Luister ook | Ollongren over NAVO-top: 'Dit was eens, maar nooit weer' Persbureau Reuters heeft uitgezocht dat bij grote geweldsuitbarstingen in maart maar liefst vijftienhonderd Alawitische sjiiten zijn omgekomen. De etnische groep waar ook oud-president Assad toe behoorde. Kahraman ziet ook dat christenen en druzen hier het slachtoffer van zijn. Vanwege zijn afkomst als Arameeër, een bevolkingsgroep uit het zuidoosten van Turkije en Syrië, kent hij veel mensen in de regio. Europa blijft na de onthulling door Reuters oorverdovend stil. Europa-verslaggever Geert Jan Hahn ziet dat Europa worstelt met de mensenrechtensituatie in Syrië in combinatie met het migratievraagstuk. Veel landen zien de Syrische vluchtelingen graag vertrekken uit Europa. Lees ook | Liveblog Oekraïne Oekraïne verder in het nauw De Russische aanvallen op Oekraïne nemen in omvang toe. Het land wordt met honderden raketten en drones bestookt. Daarnaast heeft president Trump besloten om sommige wapenleveranties te pauzeren, en dat terwijl Oekraïne zoveel behoefte heeft aan luchtafweer. Rusland claimt ook meer terreinwinst. Al blijft dat volgens denkt Patrick Bolder van het Den Haag Centrum voor Strategische Studies (HCSS) minimaal. ‘Het gaat met één voetbalveld per dag.’ Wat zorgwekkender is is de Russische oorlogsindustrie: ‘Rusland produceert nu verder en harder dan wat ze afschieten.’ Lees ook | Trumps One Big Beautiful Bill aan zijden draadje bij chaotische stemming in Huis van Afgevaardigden Overuren door de One Big Beautiful Bill | Postma in Amerika Het Amerikaanse Congres staat deze hele week in het teken van Trumps grote wet. De One Big Beautiful Bill, maar dat is ook buiten het Capitool te merken, ziet onze correspondent in Washington, Jan Postma. Luister ook | Amerika PodcastSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Donald Trump en Elon Musk zijn de Muppet-mopperkonten Statler en Waldorf van de Amerikaanse politiek aan het worden. Wacht even: was Elon niet Donalds favoriete maatje? De man met de kettingzaag en de Hitlergroet? De chef-massaontslag? De spectaculaire sponsor die een kwart miljard stak in Donalds verkiezingscampagne? De bromance is geëindigd in knallende ruzie. Oorzaak is dat Musk als chef-massaontslag heeft gefaald. Hij beloofde de regering 2000 miljard dollar te besparen, moest dat zelf al snel corrigeren: het werd ‘maar’ 1000 miljard. Uiteindelijk kwam hij op 175 miljard uit, maar volgens de BBC is dat geflatteerd  en komen de Musk-bezuinigen niet verder dan 32,5 miljard. Dat is nog steeds een idioot hoog bedrag, maar zijn missie met het speciaal voor hem opgerichte DOGE ministerie was mislukt. Dus weg met hem, vond Trump.  Musk liet het er niet bij zitten. Hij begon een spijkerharde campagne  tegen Trumps ‘Big Beautiful Bill’, de bijna duizend pagina’s tellende wet die alles tegelijkertijd moet regelen, van migratie tot permanente belastingverlaging. De wet waarover het Congres het langste debat uit zijn geschiedenis heeft gevoerd. De wet die volgens Musk de ondergang van de Verenigde Staten betekent, vanwege de dreigende apocalyptische staatsschuld. Musk wil zelfs een politieke partij opzetten.  Eens even kijken, zei Trump. Tesla, SpaceX en Starlink profiteren enorm van belastingvoordelen en overheidssteun. Laten we daar eens mee stoppen. En trouwens, we gaan ook eens kijken of we Musk kunnen uitwijzen en terugsturen naar Zuid-Afrika.  Dat laatste is nog best spannend, want Musk kwam naar de VS als student, maar begon in plaats daarvan zijn eerste bedrijven op te zetten. Door niet eens op college te verschijnen en betaalde arbeid te verrichten, beging hij een misdrijf, want een studentenvisum eist studie en verbiedt, behalve een bijbaantje, werk. Musk, genaturaliseerd Amerikaan, heeft dat alles trouwens nooit ontkend, maar volgens de regels die gelden voor de huidige klopjacht op illegale immigranten kan hij zonder meer worden opgepikt en uitgewezen. Sterker nog, de regels voorzien niet in verjaring.  Onder druk van Musk begon Trump dit voorjaar een soort luchtbrug naar Amerika voor witte Afrikaner boeren, die volgens Musk dreigden het slachtoffer te worden van genocide door zwarte misdadigers – dit alles gesanctioneerd door de Zuid-Afrikaanse regering. Er zijn wel problemen, maar dit was een broodje aap verhaal. We horen het Trump al zeggen: Elon is geen Afrikaner boer, heeft de visumwet overtreden en verliest zijn Amerikaanse staatsburgerschap. Kan het? Ja, het kan. Gaat Trump het doen? Als-ie kwaad genoeg is, weet je het met hem maar nooit.See omnystudio.com/listener for privacy information.